आनीवक्ष ‘पियुषी’
“जुन देशमा शिक्षा प्रभावकारी हुन्छ, त्यो देशको विकासको गति पनि उच्चकोटीको हुन सक्छ ।” किनभने शिक्षासँग् सम्बन्धित सबै अंगहरु उत्तिकै जागरुक, क्रियाशील, उन्नतशील र सचेत नभै शैक्षिक परिपाटी अपाङ्ग हुन पुग्छ । मानिसले जुनजुन पेशा अपनाएर बाँच्न जानेका भए पनि आखिर शिक्षा नभै काम चल्ने वाला छैन । ज–जसलाई शिक्षाको खाँचो पर्छ ती सबै शिक्षा व्यवस्थापनका अंगहरु मान्दा अत्युक्ति नहोला । हाम्रो मुलुक नेपालमा पनि पढालेखा विद्वानहरु धैरै छौं । अब हामीले गम्भीर भएर सोच्नै पर्ने बेला यसरी खट्किदै छ कि वर्तमान शिक्षा प्रणालीले तल प्रस्तुत बुँदागत आधारका शिक्षाका दायराहरु पुरा गर्न सक्ला कि नसक्ला भनेर । प्रमुख कुरो हामी शिक्षा सम्बन्धी सरोकारवाला अंगहरु समय सापेक्षको खाँचोलाई पुरा गर्न चाहान्छौं कि चाहादैनौं यसैमा भर पर्दछ । हामीले देश पनि बनाउनु छ, समाज पनि सुधार्नु छ र आआफु पनि बनिनु छ भने समय सापेक्षको भरपर्दो शिक्षाको लागि यहाँ प्रस्तुत केही उदाहरणीय बुँदाहरु अघि सारेका छन् । हामीले तुलनात्मक रुपले विचार गरेर शिक्षाको नयाँ मोडेल चाहिन्छ कि चाहिदैन विचार गरौं ।
हामी नेपालीलार्य चाहिने शिक्षाका दायरागत बुँदाहरु
— झुसी दिमाग, सिपालु हात । पवित्र भावना, उन्नतीका साथ।
— उत्पादन र उत्पादकत्वलाई बढाएर मानवीय खाँचो पुरा गर्ने शिक्षा,
— चोखो भावनाका राम्रा राम्रा परिणतिहरु देखाउन सफल शिक्षा ।
— देशको लागि जनता र जनताको लागि देश भन्ने उक्तिलाई व्यवहारमा सिद्ध गराउने शिक्षा ।
— देशको अर्थतनत्र मजबुत पार्न सजिलो बनाउने शिक्षा ।
— नेपालको राष्ट्रियतालाई ओजश्वी बनाउने शिक्षा ।
— काम गर्ने क्षमता ह्रास हुनबाट जोगाउने शिक्षा ।
— मानिसको जीवनमा चाहिने चिजबिजहरुको अभाव खट्किन नदिने शिक्षा ।
— मानिसको भविष्य उज्ज्वल बनाउन सजिलो पारीदिने शिक्षा ।
— विद्यार्थीहरुलाई लगनशील बनाउने शिक्षा ।
— देशको प्राकृतिक सम्पदाहरुलाई खेर जानबाट जोगाउने शिक्षा ९जोगाएर काममा पनि आओस्०।
— आफ्नो मातृभूमिका सबै खालका विद्वान र बुद्धिजीविहरुलाई देश र जनताको भलाईको लागि क्रियाशील बनाउने शिक्षा ।
— सामाजिक सद्भाव बढाउँदै मुलुकमा दिगो शान्ति कायम राख्न यथेष्ट सहयोग पुर्याउन सक्ने शिक्षा ।
— बौद्धिकता, साहसिकता, इमान्दारिता, सीपालुपनको सँधै कदर गर्ने शिक्षा ।
— विद्यार्थीहरुले सिकी जानेको ज्ञान र सीपलाई सफलतापूर्वक कार्य क्षेत्रमा उत्तार्न सक्ने शिक्षा ।
— बेरोजगारहरुलाई आवश्यक ज्ञान र सीप सिकाइ वा परिक्षण गरी रोजगार दिलाउन सक्ने शिक्षा ।
— देश र जनताको सुरक्षाका कडीहरु पत्ता लगाई आवश्यक सहयोग पुर्याउन सक्षम शिक्षा ।
— मानवीय आवश्यकताहरु पुरा गराउन प्रमुख भूमिका खेल्न सक्ने शिक्षा ।
— आफूलाई प्राप्त समयको अधिकतम उपयोग गरी पर्याप्त उपलब्धि लिन सक्षम गराउने शिक्षा ।
— विद्यार्थीले आफ्नो पढाई सकेपछि काम गर्छुभन्दा विडम्वना९नपाउने वा गर्न नजान्ने अवस्था०ले नसताउने शिक्षा ।
— सिकारुहरु आफू निरोगी बन्दै अरुलाई पनि निरोगी बन्न सघाउने सिपालु बनाउने शिक्षा ।
— पवित्र र महान काममा आफू संलग्न भै मानवताको लागि उल्लेख्य काम पुरा गर्ने अवसर पाएकोमा शिक्षकहरुलाई आत्म गौरव बढेको अनुभूत गराउने शिक्षा ।
— देशको लागि योगदान दिन प्रेरित गर्ने शिक्षा ।
— जनतालाई कायर र कप्टी होइन फराकिलो र साहसी बनाउने शिक्षा ।
— अभिभावकहरुलाई हौसला भर्न सक्ने शिक्षा ।
— राजनीतिज्ञहरुलाई ओजश्वी बनाउने शिक्षा ।
— मानवीय सद्गुणहरुमा साधनारत बनाई पारंगत गराउने शिक्षा ।
— देशभक्ति जगाउने र मानव अधिकार मौलाउन आवश्यक वातावरण तयार पार्न सफल शिक्षा ।
— अन्तर्राष्ट्रियस्तरको दाँजोमा पछि नपर्ने शिक्षा ।
— उद्योगधन्दाहरु फष्टाउन सजिलो पार्ने शिक्षा ।
